Wie ja zegt, moet nee zeggen

Je bent op een feestje en je wilt eigenlijk naar huis omdat je moe bent, maar je blijft toch omdat het anders zo ongezellig is voor de gastvrouw…. Je hebt na een lange dag de rest van je team al naar huis gestuurd, zelf heb je ook pijn in je nek, en toch blijf je doortypen om dat laatste verslag af te maken…. Je leidinggevende presenteert jouw idee als het zijne…en jij zegt niets….

Merk jij ook dat je te vaak over je eigen grens gaat en dat anderen te vaak over jouw grenzen gaan? Of beter gezegd, dat je anderen over je grens láát gaan? En baal je daarvan omdat je daardoor niet je leven leeft zoals je wilt en niet bereikt wat jij wilt bereiken? Doe er wat aan!

Ieder ja is een nee

Ooit zei een Mensendieck-therapeute tegen me, dat ik niet alsmaar kon blíjven stapelen; dat als ik met iets nieuws begon, ik met iets anders moest stoppen. Ik was het toen volstrekt niet met haar eens (ik kon namelijk álles! :-)), maar het besef dat er tegenover iedere “ja” een “nee” staat, is inmiddels behoorlijk binnengekomen. Om verder te komen in de richting die jij wilt is het vaak nodig iets ouds los te laten.

En of je nou jezelf of een ander over je grenzen laat gaan, je maakt altijd een afweging tussen verschillende waarden.

Ieder “ja” is een “nee” tegen iets anders:

• Als je ondanks je moeheid toch blijft omdat het anders zo ongezellig is voor je gastvrouw, zeg je ja tegen “sociaal doen” en nee tegen “uitrusten”
• Als je al pijn in je nek hebt en toch dat verslag gaat afschrijven, zeg je ja tegen “werk afmaken”, ja tegen “goed voor mijn teamleden zorgen” en nee tegen je “gezondheid”.
• Als je leidinggevende jouw idee als het zijne presenteert en jij daar niks van zegt, zeg je bijvoorbeeld ja tegen “harmonie” en nee tegen “rechtvaardigheid” of “zichtbaarheid”.

Welke waarden spelen bij jou een rol? Slaat bij jou de schaal ook zelden door naar de waarden die op de lange termijn goed zijn voor jou? Met welk gedrag nodig jij een ander uit om meer ruimte te nemen? Gedraag je je bescheiden, afwachtend, ben je te goed van vertrouwen, laat je niet genoeg horen wat jij vindt?

Hoe kan het anders?

Soms is het al voldoende om je bewust te worden van je waarden en te zien hoe jij de afweging maakt. Ik heb mensen na een waarden-workshop alleen al door die bewustwording grote stappen zien maken en zien kiezen voor wat wél voor ze werkt.

In de workshop “Zie het anders” geven we ook veel aandacht aan bewust “nee” zeggen tegen iets, op het moment dat je gekozen hebt voor een bepaalde richting. Omdat je in die workshop de verandering ook al echt kan vóelen, wordt het “nee” zeggen vaak makkelijker.

En soms is het nog niet zo makkelijk. Omdat de gewoonte er in gesleten is. Omdat dit gedrag je vroeger als kind wat opleverde bijvoorbeeld. Of omdat er nog een overtuiging onder zit. Dat anderen belangrijker zijn dan jij? Dat je bescheiden moet zijn? Dat je sociaal moet zijn? Dat een goede leidinggevende langer doorwerkt dan haar team? Dan is het het echt waard om eens goed met je belemmerende overtuigingen aan de slag te gaan.

Wie doe jij nou eigenlijk tekort?

Het is een rare paradox, hoor, met die grenzen. Want jij hebt misschien het gevoel dat je nu teveel geeft. Maar zolang jij niet naar jouw waarden leeft, lever jij niet de beste bijdrage die je kunt leveren.

Je doet dus niet alleen jezelf, maar ook je omgeving tekort. Kortom: doe er wat aan, het kan echt anders!