Een vastzittend team: Waarom jij soms zelf het probleem bent
Je hebt een sterk team samengesteld. Capabele mensen, goede wil. En toch loopt het stroef. Het voelt als trekken en duwen. Je krijgt vragen terug die ze prima zelf zouden kunnen beantwoorden. Er zit weinig beweging in het geheel. Of heel veel beweging, maar dan niet de goede kant op. Leiderschap en teamfasen zijn nauw verbonden.
Grote kans dat jullie in Forming of Storming zitten. Dat vraagt niet alleen iets van het team, maar ook van jou als eigenaar van het team. Niet per se meer inspanning, maar ander gedrag. Als eigenaar van het team help jij het team zich te laten ontwikkelen door zélf mee te bewegen in je leiderschap en aan te sluiten bij de huidige teamfase.
Leiderschap en teamfasen samen in beweging
Veel leiders blijven te lang hangen in dezelfde stijl. Maar effectief leiderschap is geen vaste aanpak. Leiderschap en teamfasen bewegen altijd samen, en dat vraagt iets anders van jou in elke fase. In een vorig blog kon je meer lezen over de verschillende teamfasen zoals Tuckman die in zijn model onderscheidt . Hieronder lees je wat elke fase vraagt van jouw leiderschap en waar je op moet letten. Wil je dat ik daarin met je meedenk, plan dan gerust een kennismaking met me in.
Forming – richting geven en veiligheid bieden
In deze beginfase is het team nog zoekende. Mensen tasten af, de onderlinge relaties zijn nog pril. Het voelt vaak als los zand.
Wat vraagt dit van jouw leiderschap?
- Zichtbaar, sturend en helder
- Je schetst de koers: waarom dit team, wat moet het bereiken, wat zijn ieders rol?
- Je zorgt voor psychologische veiligheid: ruimte om elkaar te leren kennen, vragen te stellen, fouten te maken
- Je bent veel aanwezig, stelt vragen, geeft kaders en maakt verwachtingen expliciet
Typische valkuil: Denken dat professionals dit zelf wel oppakken. Mensen veel ruimte en vrijheid willen geven (uit goede intentie, maar nu niet het juiste moment). Zonder heldere kaders en ritme blijft het team in onzekerheid hangen.
Storming – spanningen begeleiden, niet oplossen
Nu schuurt het. Verschillen in stijl, belangen en tempo worden zichtbaar. Soms ontstaan er kliekjes, onderhuids gedoe of irritaties. Er wordt óver elkaar gepraat, maar niet met elkaar. Vaak ontstaat er ook een zwart schaap.
Wat vraagt dit van jouw leiderschap?
- Faciliterend en koersvast
- Je leidt het proces, niet de inhoud
- Je laat spanningen bestaan waar nodig en brengt ze in het gesprek
- Je verwijst verantwoordelijkheid terug het team in: niet oplossen, maar bespreekbaar maken
Typische valkuil: De neiging om te sussen, glad te trekken of zelf knopen door te hakken. Daarmee rem je de ontwikkeling van het team. Wanneer je weet hoe leiderschap en teamfasen zich ontwikkelen, kun je gericht bijsturen
Norming – balans houden tussen verbinding en resultaat
De rust keert terug. Rollen zijn duidelijker, afspraken worden gemaakt. De samenwerking loopt beter. Maar er ontstaat ook een nieuw risico: te veel harmonie.
Wat vraagt dit van jouw leiderschap?
- Balancerend en structurerend
- Je blijft sturen op visie en resultaten, ook als het gezellig is
- Je benoemt het als afwijkende meningen wegvallen of groepsdenken ontstaat
- Je stimuleert eigenaarschap en bewaakt de externe oriëntatie
Typische valkuil: Meedrijven op het goede gevoel, en zo de scherpte verliezen.
Performing – loslaten en verbinden met de toekomst
Het team werkt zelfstandig, eigenaarschap is voelbaar. Jouw leiderschap verschuift mee naar strategisch niveau.
Wat vraagt dit van jouw leiderschap?
- Strategisch en toekomstgericht
- Je daagt uit, verbindt het team met de langetermijnkoers
- Je houdt zicht op energie, motivatie en samenwerking
- Je bewaakt het grotere geheel: organisatiebelang, ontwikkeling, koersvastheid
Typische valkuil: Te ver loslaten of alleen nog extern bezig zijn. Dan verslapt de interne verbinding. Teams ontwikkelen zich niet lineair. Soms val je terug, door verandering in het team of omstandigheden. Kijk steeds weer welke match jij te maken hebt tussen jouw leiderschap en teamfasen.
Een goed functionerend team ontstaat niet vanzelf. Het wordt gebouwd, en daar speel jij een grote rol in. Door de fasen te kennen, te weten wat dat van jouw leiderschap vraagt, je impact te (her)kennen en door steeds opnieuw te kijken: waar staan we nu en wat heb ik nu te doen? Ik kijk graag eens met je mee.
